Στο Νοσοκομείο

Αναδημοσίευση από τις Αυθόρμητες Μεταβολές
 
  Τα κυλικεία των Δημόσιων Νοσοκομείων είναι πλέον από τους ελάχιστους χώρους που μπορεί κανείς να βρει θρυλικά περιοδικά (ελαφρώς κιτρινισμένα) όπως τα «Κράνος», «Έφοδος», «Τιραμόλα» και «Μικρός Σερίφης». Η παρατήρηση αυτή μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω μια τόσο γελοία εισαγωγή στη σημερινή ανάρτηση, απλά και μόνο επειδή δεν μου βαστάει να ξεκινήσω με το λόγο για τον οποίο βρεθήκαμε στο Νοσοκομείο. Ίσως σε κάποιο καιρό από τώρα να κάνουμε μια συζήτηση πάνω στο θέμα, έτσι αποστασιοποιημένα και ψύχραιμα.

Δυο μέρες τώρα, ξέφευγα από τη στενοχώρια μου παρατηρώντας και αποτυπώνοντας εικόνες του Νοσοκομείου. Τη μοναχική κυρία από τη Ρωσία. Έναν τραυματιοφορέα που έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να μας φτιάξει τη διάθεση. Μια νοσοκόμα που τα παιδιά της είναι άνεργα και «μακάρι να έρθει η ΧΑ να δείρει όσους φταίνε». Τον κρατούμενο στο αμπαρωμένο δωμάτιο που αποφάσιζαν οι φύλακες αν πείναγε ή αν χρειαζόταν παυσίπονο. Τον κύριο «οι αλβανοί  χάλασαν τα νοσοκομεία». Μια συνέλευση του προσωπικού για απεργία και μια επίσχεση εργασίας για πολλών μηνών δεδουλευμένα. Τον κουλ έλληνα που παρκάρει στις θέσεις των ασθενοφόρων «μόνο για δυο λεπτά μάνα μου». Τους διπλανούς, που δεν σταματάν να μιλούν για κάθε λογής φαγητά. Έναν μαλάκα γέρο, που βρήκε την ώρα να μου κάνει παρατήρηση για το μήκος των μαλλιών μου. Άπειρα σημειώματα σε κάθε αποθηκευτικό χώρο, που συνιστούν στο προσωπικό «οικονομία γιατί είναι τα τελευταία μας».
Και πάλι ντρίπλα κάνω και δεν μπαίνω στο θέμα. Και θα κάνω κι άλλη μία: Δεν είναι η πρώτη μας επαφή με Νοσοκομεία και πρέπει να πω ότι, μέχρι στιγμής, είχα να το λέω ότι μας περιποιήθηκαν άνθρωποι (νοσηλευτές και γιατροί) που έκαναν τη δουλειά τους με όρεξη, αξιοπρέπεια και –παρά τα όσα ακούγονται συχνά- χωρίς να πάρουν μια (καταλαβαινόμαστε πιστεύω). Τα γράφω τώρα αυτά και θυμάμαι τον Κώστα, γιατρό με τα όλα του, που ερχόταν στο θάλαμο κάθε μισάωρο και «πώς πάει Λευτέρη, όλα καλά?», τη Μαρία, μαία που με τη φωνή της λες και έσβηνε τον πόνο, το Χρήστο, που διδάσκει αξιοπρέπεια και ανθρωπιά εδώ και πολλά χρόνια. Όλη η μέχρι τώρα εμπειρία μου λειτουργούσε σαν ασπίδα απέναντι στη μιζέρια μιας άδικης κριτικής απέναντι στο Δημόσιο Νοσοκομείο.
Η πραγματική όμως δοκιμασία για τη Θεωρία είναι εκεί που η Πραγματικότητα της τα βάζει δύσκολα, και φυσικά όταν όλα σου πάνε κατ’ευχήν η υπεράσπιση του Δημόσιου Νοσοκομείου είναι απλή υπόθεση. Τι γίνεται όμως όταν ζήσεις την κακή πλευρά του? Πόσο εύκολο σου είναι μετά να το υπερασπιστείς?
Πραγματικά δεν θέλω να κάνω αυτή την ανάρτηση σαν κάτι άλλες πικραμένες που διαβάζω κατά καιρούς, που μας αραδιάζουν με κάθε λεπτομέρεια της περιπέτειές τους για να τους λυπηθούμε και να αναθεματίσουμε όλοι μαζί το κακό ΕΣΥ. Απλά θα πω (κι ό,τι κατάλαβες, κατάλαβες) ότι το να μπαίνεις στο νοσοκομείο με το μικρό ή μεγάλο σου πρόβλημα, και να βρίσκεσαι μυρμήγκι στις διαθέσεις ματαιόδοξων γιατρών και κομπλεξικών ειδικευόμενων, να γίνεσαι μπαλάκι στον ανταγωνισμό μεταξύ γιατρών για την «πελατεία» και το «όνομα», και τελικά να φτάνεις να διεκδικείς το αυτονόητο της νοσηλείας σου, δεν είναι και η καλύτερη φάση.
Παράδοξα, εκ πρώτης όψης, με το περιστατικό αυτό η πίστη μου στο Δημόσιο Νοσοκομείο τονώθηκε παρά υποχώρησε. Με βοήθησε κάτι που χτύπησε τ’αυτιά και τα μάτια μου στο διάδρομο. Λέει ο κύριος Χ στο νοσηλευτή «Α! ώστε μονιμοποιήθηκες? Ε, τότε ναααααα!» και κατεβάζει το χέρι του αργά-αργά προς τα γεννητικά του όργανα, «τους γράφεις όλους και αράζεις», συνέχισε. Τι πάει λοιπόν στραβά με το Δημόσιο? Η απάντηση είναι ΤΙΠΟΤΑ!!! Και σκοπεύω να το εξηγήσω λίγο αυτό πριν με περάσεις για παλαβό ή φανατικό.
Ο άνθρωπος που θέλει το Δημόσιο για να «αράξει», ο άνθρωπος που το χρησιμοποιεί για άγρα πελατών, ο εκβιαστής, ο δολοπλόκος ματαιόδοξος, η πριμαντόνα, ο καταπιεστικός προϊστάμενος, όλοι αυτοί είναι τύποι που δεν έχουν καμία μα καμία σχέση με οτιδήποτε Δημόσιο. Αντιθέτως, αποτελούν την άρνησή του.  Αποτελούν την εισβολή των πιο ακραίων ατομικιστικών τάσεων και της ιδιώτευσης, την ευθεία προσβολή του Ιδιωτικού μέσα στο σώμα του Δημόσιου. Με την ίδια λογική, δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει το Δημόσιο Σχολείο για το ότι ο ιδιαιτεράκιας ψαρεύει πελατεία μέσα από την τάξη του, γιατί αυτή του η πρακτική είναι πρότυπο Ιδιωτικής πράξης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο κάθε προσπάθεια «κάθαρσης» του Δημοσίου μέσω της εισαγωγής Ιδιωτικών χαρακτηριστικών, είναι καταδικασμένη να αποτυγχάνει, διότι ενισχύει ακριβώς εκείνα τα χαρακτηριστικά που προκάλεσαν το πρόβλημα από την αρχή.
Γιατί όμως το Δημόσιο δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του απέναντι στο Ιδιωτικό? Αυτή θα ήταν μια πιο σοβαρή ερώτηση που θα μπορούσε να απασχολήσει κάποιον. Η αλήθεια είναι ότι αυτό που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του δεν είναι ακριβώς το Δημόσιο, αλλά μια διαστρέβλωσή του: το Κρατικό. Η Υγεία και η Παιδεία στην ελλάδα (και σε όλα τα αστικά κράτη) δεν λειτούργησαν ποτέ υπό τον Δημόσιο Έλεγχο, στην πραγματικότητα υπήρξαν πάντα Κρατικές δομές, που σε ορισμένες περιόδους κάλυπταν τόσο μαζικά τις λαϊκές ανάγκες, που φάνταζαν σαν πραγματικά Δημόσιες. Σε πλήρη συνάρτηση με το συσχετισμό δύναμης, αλλά και τις ανάγκες και δυνατότητες του συστήματος, το Κρατικό μπορούσε να ντύνεται το μανδύα του Δημόσιου και να κερδίζει τη λαϊκή αποδοχή ως τέτοιο παρά το γεγονός ότι όλα τα εξουσιαστικά, ιεραρχικά στοιχεία ήταν μέσα του απολύτως ενεργά.
Είναι τραγικό, αλλά η Αριστερά έπεσε για χρόνια στην παγίδα αυτή. Ακόμη και οι πιο συνεπείς αριστερές φωνές είχαν πειστεί ότι ο δρόμος για την υγεία-παιδεία των αναγκών μας περνούσε μέσα από την (απλή) διεύρυνση του «δημόσιου» χαρακτήρα αυτών των Κρατικών δομών. Αυτό οδήγησε μεγάλα κομμάτια της Αριστεράς στην ενσωμάτωση. Το φαινόμενο ΔΗΜΑΡ, αριστερών που πήγαν στο ΠΑΣΟΚ ή και παραπέρα, ενός μεγάλου κομματιού μέσα στο ΣΥΝ κλπ κλπ εξηγείται με αυτούς τους απόλυτα υλικούς όρους και φυσικά όχι στη βάση ότι δεν κατάλαβαν καλά το Μαρξισμό. Όμως και το άλλο –το συνεπές ας πούμε- κομμάτι της Αριστεράς δεν πάει πίσω. Στη σημερινή περίοδο, που το σύστημα έχει αποφασίσει να αφαιρέσει τα «δημόσια» χαρακτηριστικά από τις δομές του (όχι τα Κρατικά. Το πολυδιαφημιζόμενο «λιγότερο κράτος» ήταν πάντα περισσότερο κράτος), η μαχητική Αριστερά εμφανίζεται σαν ο συνεπής υποστηρικτής του «δημόσιου», έτσι γενικά. Υπερασπιζόμαστε το Δημόσιο Σχολείο και μοιάζει σαν να υπερασπιζόμαστε αυτό εδώ το «δημόσιο σχολείο». Υπερασπιζόμαστε τη Δημόσια Υγεία και φαίνεται σαν να υπερασπιζόμαστε το συγκεκριμένο ΕΣΥ. Μιλάμε για Δημόσιες Μεταφορές, Ύδρευση, Ενέργεια κλπ και –δυστυχώς- ακουγόμαστε σαν απολογητές του πελατειακού συστήματος των αφεντικών.
Ε, λοιπόν αρκετά! Η δεξιά ρητορεία περί «βολεμένων που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα στη χώρα» θα ακούγεται πειστική όσο δεν παίρνουμε τις αποστάσεις μας από το κράτος τους. Για να υπερασπιστούμε την Υγεία, πρέπει να μιλήσουμε για το Δημόσιο Έλεγχο πάνω στην Υγεία και τα οικονομικά του κράτους. Για να υπερασπιστούμε την Παιδεία, πρέπει να προβάλλουμε το σχέδιο του ελεύθερου σχολείου του μέλλοντος. Για να υπερασπιστούμε την ίδια μας την ύπαρξη είναι απαραίτητο πια να μιλήσουμε για τον Εργατικό Έλεγχο, την Αυτοδιαχείριση, να μιλήσουμε για το Σοσιαλισμό.
Έχοντας πει όλα αυτά, τι μας διασφαλίζει ότι οι άνθρωποι εκείνου του μέλλοντος θα είναι λιγότερο κρετίνοι απ’ότι είμαστε εμείς σήμερα? Η απάντηση είναι «τίποτα». Όμως θα ζουν σε ένα περιβάλλον που θα ενισχύει μέσα τους την αίσθηση του συλλογικού, που θα τους βάζει στη θέση τους όταν αναπτύσσουν ιδιωτικές συμπεριφορές. Αυτό πιστεύω ότι με τον καιρό θα αλλάξει και τη συνείδηση των ανθρώπων προς το καλύτερο με τον ίδιο τρόπο που τούτη εδώ η κοινωνία βγάζει από μέσα μας το χειρότερό μας εαυτό. Αξίζει τον κόπο να δοκιμάσουμε πάντως, ειδικά αν σκεφτείς ότι η άλλη επικρατέστερη λύση, της αλληλοσφαγής, μάλλον δεν θα οδηγήσει πουθενά. «Και η Ανθρώπινη Φύση?» θα μου πεις. Δεν ξέρω, δεν έδωσα ποτέ μεγάλη σημασία στις υπεριστορικές μεταφυσικές τρέλες, ειδικά εκείνες που δεν συνοδεύονται από εντυπωσιακά ονόματα, ιερά βιβλία, κεραυνούς και θαύματα…