COVID-19. Το Τέρας Βρίσκεται Πια Επί Θύραις

Αναδημοσίευση από το Links

Μετάφραση Παραναγνώστης 

 του Mike Davis
 
Οι ερευνητές εργάζονται νυχθημερόν για να αναλύσουν τα χαρακτηριστικά της έξαρσης του COVID-19, αλλά αντιμετωπίζουν τρεις τεράστιες προκλήσεις.
Πρώτον, η συνεχιζόμενη σπάνις ή και παντελής έλλειψη δοκιμαστικών κιτ έχει ματαιώσει κάθε ελπίδα αναχαίτισης. Επιπλέον, εμποδίζει ακριβείς εκτιμήσεις βασικών παραμέτρων όπως ο ρυθμός αναπαραγωγής, το μέγεθος του μολυσμένου πληθυσμού και ο αριθμός των καλοήθων λοιμώξεων. Το αποτέλεσμα είναι ένα χάος αριθμών.

Υπάρχουν, ωστόσο, πιο αξιόπιστα δεδομένα για τον αντίκτυπο του ιού σε ορισμένες ομάδες από λίγες χώρες. Είναι πολύ τρομακτικά. Η Ιταλία και η Βρετανία, για παράδειγμα, αναφέρουν ένα πολύ υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας στα άτομα άνω των 65 ετών. Η «γρίπη της κορώνας» που επισείει ο Trump είναι ένας πρωτοφανής κίνδυνος για τους γηριατρικούς πληθυσμούς, που κάνει πιθανό το θάνατο εκατομμυρίων.

Δεύτερον, όπως και οι ετήσιες γρίπες, ο ιός αυτός μεταλλάσσεται καθώς διατρέχει πληθυσμούς με διαφορετικές ηλικιακές συνθέσεις και επίκτητες ανοσίες. Η ποικιλία που οι Αμερικανοί είναι πιο πιθανό να κολλήσουν είναι ήδη ελαφρώς διαφορετική από αυτή της αρχικής εστίας του Wuhan. Η περαιτέρω μετάλλαξη μπορεί να είναι ασήμαντη ή να μεταβάλει την τρέχουσα κατανομή της λοιμοτοξικότητας που ανεβαίνει με την ηλικία, ενώ τα μωρά και τα μικρά παιδιά παρουσιάζουν ελάχιστο κίνδυνο σοβαρής προσβολής, και οι ογδοντάρηδες αντιμετωπίζουν θανάσιμο κίνδυνο από ιογενή πνευμονία.
Τρίτον, ακόμη και αν ο ιός παραμένει σταθερός και ελάχιστα μεταλλαγμένος, ο αντίκτυπός του στις ηλικιακές ομάδες κάτω των 65 ετών μπορεί να διαφέρει ριζικά στις φτωχές χώρες και στις ομάδες μεγάλης φτώχειας. Αρκεί να κοιτάξει κανείς την παγκόσμια εμπειρία της ισπανικής γρίπης το 1918-19, η οποία εκτιμάται ότι σκότωσε 1 με 2 τοις εκατό της ανθρωπότητας. Σε αντίθεση με τον ιό corona, ήταν πιο θανατηφόρα στους νεαρούς ενήλικες και αυτό εξηγείται συχνά ως αποτέλεσμα του σχετικά ισχυρότερου ανοσοποιητικού τους συστήματος. Το ισχυρό ανοποποιητικό σύστημα των νεαρών ενηλίκων αντέδρασε υπερβολικά στην μόλυνση εξαπολύοντας θανάσιμες «κυτταροκινές καταιγίδες» εναντίον των κυττάρων των πνευμόνων. Η αρχική H1N1 βρήκε φιλόξενη γωνιά στα στρατόπεδα και στα χαρακώματα ρίχνοντας κάτω δεκάδες χιλιάδες νεαρούς στρατιώτες. Η κατάρρευση της μεγάλης γερμανικής εαρινής επίθεσης του 1918, και κατά συνέπεια η έκβαση του πολέμου, αποδόθηκε στο γεγονός ότι οι Σύμμαχοι, σε αντίθεση με τον αντίπαλό τους, μπορούσαν να αναπληρώσουν τους άρρωστους στρατιώτες τους με νεοαφιχθέντα αμερικανικά στρατεύματα.
Ωστόσο, σπάνια μπαίνει στο λογαριασμό ότι το 60% της παγκόσμιας θνησιμότητας ενέσκηψε στη Δυτική Ινδία, όπου οι εξαγωγές σιτηρών προς τη Βρετανία και οι βάναυσες πρακτικές επίταξης συνέπεσαν με μεγάλη ξηρασία. Οι ελλείψεις τροφίμων που προέκυψαν έφεραν εκατομμύρια φτωχών ανθρώπων στα όρια της πείνας. Έπεσαν θύματα μιας συντριπτικής συνέργειας υποσιτισμού, που κατέστειλε την ανοσοποιητική τους απάντηση στη μόλυνση και αχαλίνωτης βακτηριακής και ιογενούς πνευμονίας. Σε μια άλλη περίπτωση, στο Βρετανοκρατούμενο Ιράν, πολυετής ξηρασία, χολέρα και έλλειψη τροφίμων, ακολουθούμενες από μια εκτεταμένη έξαρση της ελονοσίας, οδήγησε σύμφωνα με εκτιμήσεις στο θάνατο του ενός πέμπτου του πληθυσμού.
Αυτή η ιστορία –ιδίως οι άγνωστες συνέπειες των αλληλεπιδράσεων με τον υποσιτισμό και τις προϋπάρχουσες λοιμώξεις– θα πρέπει να μας προειδοποιήσουν ότι ο COVID-19 μπορεί να πάρει μια διαφορετική και πιο θανατηφόρα τροπή στις φτωχογειτονιές της Αφρικής και της Νότιας Ασίας. Ο κίνδυνος για τους φτωχούς σε παγκόσμιο επίπεδο έχει σχεδόν αγνοηθεί από τους δημοσιογράφους και τις δυτικές κυβερνήσεις. Η μόνη δημοσίευση που έχω δει, ισχυρίζεται ότι επειδή ο αστικός πληθυσμός της Δυτικής Αφρικής είναι ο νεότερος στον κόσμο, η πανδημία θα έχει εκεί μόνο ήπια επίδραση. Υπό το πρίσμα της εμπειρίας του 1918, αυτό είναι μια ανόητη συναγωγή. Κανείς δεν ξέρει τι θα συμβεί τις προσεχείς εβδομάδες στο Λάγος, στο Ναϊρόμπι, στο Καράτσι ή στην Καλκούτα. Η μόνη βεβαιότητα είναι ότι οι πλούσιες χώρες και οι πλούσιες τάξεις θα επικεντρώσουν την σωτηρία τους, στον αποκλεισμό της διεθνούς αλληλεγγύης και της ιατρικής βοήθειας. Τείχη αντί εμβολίων: δεν θα μπορούσε να υπάρξει χειρότερο υπόδειγμα για το μέλλον!



Σε ένα χρόνο από τώρα μπορεί να κοιτάζουμε πίσω με θαυμασμό την επιτυχία της Κίνας στην αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά με τρόμο την αποτυχία των ΗΠΑ. (Κάνω την ηρωική υπόθεση ότι η ανακοίνωση της Κίνας για ταχεία μείωση της μετάδοσης είναι λίγο πολύ ακριβής.) Η αδυναμία των θεσμικών μας οργάνων να κλείσουν το Κουτί της Πανδώρας, δεν αποτελεί φυσικά έκπληξη. Από το 2000 έχουμε επανειλημμένα δει την πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη να καταστρέφεται.
Η εποχή της γρίπης το 2018, για παράδειγμα, κατέκλυσε τα νοσοκομεία σε ολόκληρη τη χώρα, εκθέτοντας τη συγκλονιστική έλλειψη νοσοκομειακών κλινών μετά από είκοσι χρόνια υπαγορευμένων από τις απαιτήσεις της κερδοφορίας, περικοπών της ικανότητας των νοσοκομείων (η εκδοχή της just-in-time και απογραφικού τύπου βιομηχανικής διοίκησης). Κλεισίματα ιδιωτικών και φιλανθρωπικών νοσοκομείων και ελλείψεις νοσηλευτών, όπως επιβάλλονται και από τη λογική της αγοράς, έχουν καταστρέψει τις υπηρεσίες υγείας στις φτωχότερες κοινότητες και τις αγροτικές περιοχές, μεταφέροντας το βάρος σε υποχρηματοδοτούμενα δημόσια νοσοκομεία και εγκαταστάσεις Βετεράνων Πολέμου. Οι συνθήκες στα επείγοντα σε τέτοια ιδρύματα είναι ήδη ανίκανες να αντιμετωπίσουν εποχιακές λοιμώξεις, πώς λοιπόν θα σηκώσουν έναν επικείμενο μεγάλο φόρτο κρίσιμων περιπτώσεων;
Βρισκόμαστε στα αρχικά στάδια μιας ιατρικής Κατρίνας. Παρά τις από χρόνια προειδοποιήσεις από τη γρίπη των πτηνών και άλλες πανδημίες, τα αποθέματα βασικού εξοπλισμού έκτακτης ανάγκης, όπως οι αναπνευστήρες, δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση της αναμενόμενης πλημμύρας κρίσιμων περιπτώσεων. Τα μαχητικά σωματεία νοσηλευτών στην Καλιφόρνιας και άλλων πολιτειών έχουν συντείνει ώστε όλοι να καταλαβαίνουμε τους σοβαρούς κινδύνους που δημιουργούνται από τα ανεπαρκή αποθέματα απαραίτητων προστατευτικών προμηθειών όπως οι μάσκες προσώπου N95. Σε ακόμη πιο ευάλωτη θέση, επειδή είναι αθέατοι, βρίσκονται οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στα σπίτια και το προσωπικό των οίκων ευγηρίας.
Η βιομηχανία των οίκων ευγηρίας και υποβοηθούμενης φροντίδας, η οποία περιλαμβάνει 2,5 εκατομμύρια ηλικιωμένους Αμερικανούς - οι περισσότεροι από αυτούς στο Medicare - είναι από καιρό εθνικό σκάνδαλο. Σύμφωνα με τους New York Times, ένας απίστευτος αριθμός 380.000 τροφίμων πεθαίνουν κάθε χρόνο από την παραμέληση των βασικών διαδικασιών ελέγχου των λοιμώξεων. Πολλοί οίκοι ευγηρίας - ιδιαίτερα στις νότιες πολιτείες - θεωρούν φθηνότερο να πληρώνουν πρόστιμα για υγειονομικές παραβιάσεις παρά να προσλαμβάνουν και να εκπαιδεύουν επιπλέον προσωπικό. Τώρα, όπως προειδοποιεί το παράδειγμα του Σιάτλ, δεκάδες, ίσως εκατοντάδες άλλοι οίκοι ευγηρίας θα γίνουν εστίες για τον κορωνοϊό και οι υπάλληλοί τους, που δουλεύουν με τον ελάχιστο μισθό, θα επιλέξουν εύλογα να προστατεύσουν τις δικές τους οικογένειες μένοντας σπίτι. Σε μια τέτοια περίπτωση το σύστημα θα μπορούσε να καταρρεύσει και δεν θα έπρεπε να καταντήσουμε να περιμένουμε από την Εθνική Φρουρά να αδειάζει τα κρεβάτια.
Η έξαρση της ασθένειας εξέθεσε αυτοστιγμεί το έντονα ταξικό χάσμα στην υγειονομική περίθαλψη: όσοι διαθέτουν καλά ασφαλιστήρια υγείας και μπορούν επίσης να εργαστούν ή να διδάξουν από το σπίτι είναι απομονωμένοι στην άνεσή τους, υπό την προϋπόθεση ότι παίρνουν τις συνετές προφυλάξεις. Οι δημόσιοι υπάλληλοι και άλλες ομάδες συνδικαλισμένων εργαζομένων με αξιοπρεπή κάλυψη θα πρέπει να κάνουν δύσκολες επιλογές μεταξύ εισοδήματος και προστασίας της υγείας τους. Εν τω μεταξύ, εκατομμύρια κακοπληρωμένων εργαζομένων στις υπηρεσίες, σε αγροκτήματα, ακάλυπτοι εργαζόμενοι, άνεργοι και άστεγοι θα ριχτούν στα σκυλιά. Ακόμη και αν η Ουάσιγκτον τελικά επιλύσει το φιάσκο αντιδραστηρίων και παρέχει επαρκή αριθμό δοκιμαστικών κιτ, οι ανασφάλιστοι ακόμα θα πρέπει να πληρώνουν γιατρούς ή νοσοκομεία για να κάνουν τις εξετάσεις. Ο συνολικός οικογενειακός ιατρικός λογαριασμός θα σωρεύει χρέη ενώ ταυτόχρονα εκατομμύρια εργαζομένων χάνουν τη δουλειά τους και την ασφάλιση που τους παρέχει ο εργοδότης. Θα μπορούσε να υπάρξει μια ισχυρότερη, πιο επείγουσα περίπτωση υπέρ του Medicare για όλους;



Αλλά η καθολική ασφαλιστική κάλυψη υγείας είναι μόνο ένα πρώτο βήμα. Είναι τουλάχιστον απογοητευτικό, ότι στις συζητήσεις των προκαταρκτικών εκλογών ούτε ο Sanders ούτε η Warren υπογράμμισαν την παραίτηση των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών από την έρευνα και ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών και αντιιικών φαρμάκων. Από τις 18 μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες, οι 15 έχουν εγκαταλείψει πλήρως τον τομέα. Τα καρδιακά φάρμακα, τα εθιστικά ηρεμιστικά και οι θεραπείες για την ανδρική ανικανότητα φέρνουν τα περισσότερα κέρδη και όχι οι άμυνες κατά των νοσοκομειακών λοιμώξεων, των αναδυόμενων ασθενειών και των παραδοσιακών τροπικών δολοφόνων. Ένα γενικό εμβόλιο για τη γρίπη –ένα εμβόλιο δηλαδή που στοχεύει τα αμετάβλητα τμήματα των επιφανειακών πρωτεϊνών του ιού– είναι μια δυνατότητα εδώ και δεκαετίες, αλλά ποτέ δεν αποτέλεσε επικερδή προτεραιότητα.
Καθώς η επανάσταση των αντιβιοτικών υποχωρεί, οι παλιές ασθένειες θα επανεμφανιστούν παράλληλα με τις νέες μολύνσεις και τα νοσοκομεία θα υπερφορτωθούν σαν μαούνες. Ακόμη και ο Trump μπορεί οπορτουνιστικά να εναντιωθεί στο παράλογα υπερβολικό κόστος συνταγογράφησης, αλλά χρειαζόμαστε ένα πιο τολμηρό όραμα που σκοπεύει να διαλύσει τα μονοπώλια των φαρμάκων και να παράσχει τα απαραίτητα για δημόσια παραγωγή φαρμάκων. (Αυτό συνέβαινε: κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ο στρατός επιστράτευσε από τον Jonas Salk και άλλους ερευνητές για να αναπτύξουν το πρώτο εμβόλιο γρίπης.) Όπως έγραψα πριν δεκαπέντε χρόνια στο βιβλίο μου (The Monster at Our Door – The Global Threat of Avian Flu) Το τέρας στην πόρτα μας - Η παγκόσμια απειλή της γρίπης των πτηνών :

Η πρόσβαση στα φάρμακα που σώζουν ζωές, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, των αντιβιοτικών και των αντιιικών φαρμάκων, πρέπει να αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα, καθολικά διαθέσιμο χωρίς κόστος. Εάν οι αγορές δεν μπορούν να δώσουν κίνητρα για να παραχθούν φτηνά τέτοια φάρμακα, τότε οι κυβερνήσεις και οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την παραγωγή και τη διανομή τους. Η επιβίωση των φτωχών πρέπει πάντοτε να θεωρείται υψηλότερη προτεραιότητα από τα κέρδη της μεγάλης φαρμακοβιομηχανίας.

Η σημερινή πανδημία επεκτείνει το επιχείρημα: η καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση φαίνεται πια βιολογικώς μη βιώσιμη, ελλείψει μιας πραγματικά διεθνούς δημόσιας υγειονομικής υποδομής. Αλλά μια τέτοια υποδομή δεν θα υπάρξει ποτέ, μέχρις ότου τα λαϊκά κινήματα καταλύσουν την εξουσία της μεγάλης φαρμακοβιομηχανίας και της κερδοσκοπικής υγειονομικής περίθαλψης.