Η λατρεια του θανατου

Αναδημοσίευση από μια ξαδέλφη

Η ανάπτυξη της εμπορευματικής μορφής σε μορφή κυριαρχίας, που ανακύπτει στον σύγχρονο καπιταλισμό, δημιουργεί έναν κόσμο εμπορευμάτων που η κίνησή τους στην αγορά ορίζει τα πάντα. Η τυπική ισότητα της αφηρημένης ανθρώπινης εργασίας δεν είναι μονάχα ο κοινός παρονομαστής στον οποίο ανάγονται τα διάφορα αντικείμενα στην εμπορευματική σχέση, αλλά μετατρέπεται σε αρχή της πραγματικής παραγωγικής διαδικασίας των εμπορευμάτων, ενώ  καθορίζει ολοκληρωτικά τις ζωές των ανθρώπων. Η αστική σκέψη καταργεί τα φυσικά όρια και αποστεώνει οτιδήποτε ανθρώπινο, τα συναισθήματα, την δημιουργία, τον ίδιο τον άνθρωπο σε έναν πάγιο χαρακτήρα αντικειμένου. Αυτό που ο Μαρξ ή ο Λούκατς ονομάζουν πραγμοποίηση, είναι με γενικότερους όρους ο «απανθρωπισμός». Η πραγμοποίηση δεν είναι ούτε ψευδής συνείδηση, ούτε λογικό σφάλμα ούτε μια στιγμή μέσα σε μια ιστορία της προόδου. Πρόκειται για την εγκαθίδρυση μιας τελεστικής σημασίας: η σύλληψη μιας κατηγορίας ανθρώπων από μια άλλη, ως δυνατής να εξομοιωθεί, από κάθε πρακτική άποψη, με πράγματα.

Η ίδια η διαδικασία εκτός από την μετατροπή οτιδήποτε ζωντανού σε άψυχο αντικείμενο προς αγοραπωλησία, κάνει και κάτι άλλο. Απογυμνώνει τον άνθρωπο από οποιοδήποτε αγνό συναίσθημα για να του το πουλήσει πίσω μέσα από το εμπόρευμα.  Από τη μία, ένας δούλος θεωρείται ως «ζώον φωνήν έχον» ή ένας εργάτης ως «βίδα της μηχανής» και από την άλλη, ένας άνθρωπος που δεν κατέχει τίποτα, δεν επιτρέπεται να έχει συναισθήματα, δεν έχει καν όνομα. Σήμερα, για κάποιο λόγο, έχουμε ενοχές όταν κάνουμε αυτή την απλή διαπίστωση. Τη διαπίστωση ότι ο καπιταλισμός για να υπάρξει χρειάζεται να ανάγει τα πάντα- αυτά που θα έλεγε κανείς ότι δεν μπορούν να απαλλοτριωθούν- στην εμπορευματική σχέση. Ότι έμφυτη σ’ αυτόν διαδικασία είναι να μετατρέπει όλα τα αγαθά, τα συναισθήματα, τους ανθρώπους, σε αντικείμενα προς αγορά, προς πώληση και προς καταστροφή.

Μετά τη μαζική δολοφονία των παιδιών και των γυναικών από το ελληνικό κράτος στο Φαρμακονήσι και την τρομοκρατία στους επιζώντες, ψάχνουμε να αποδείξουμε αν όντως έγιναν έτσι τα πράγματα, τη στιγμή που όλος ο οχετός από τα καρκινώματα της κοινωνίας, ανακοινώνει πως οι άνθρωποι πρέπει να αγοράζονται και να πουλιούνται σύμφωνα με τους νόμους του κράτους, ότι το λαθρεμπόριο στην αγοραπωλησία ανθρώπων πλήττει την οικονομία και τον καταναλωτή και ότι η φύλαξη των συνόρων, τι να κάνουμε, θα έχει και θύματα. Και όντως, η σκλαβιά, η ένταση της βίας σε όσους δεν έχουν άλλο τρόπο να επιβιώσουν παρά μέσα από την εργασία τους, ο πόλεμος, η συνεπακόλουθη μετανάστευση και ο θάνατος δεν είναι οπισθοδρόμηση, είναι η δομική αντίδραση του κεφαλαίου στη διαδικασία της ανάπτυξής του. Θα έπρεπε να είναι δύσκολο να αποδέχεσαι την πηγή όλης της βαρβαρότητας και παρόλα αυτά να σοκαρίζεσαι με το μακάβριο αποτέλεσμα.

Το αποτέλεσμα αυτής της αντίφασης είναι να αποκρύπτεις την ταξική πάλη και να υιοθετείς την ευγενέστερη έννοια του ακτιβισμού, κάνοντας σημαία το θέαμα, να επικαλείσαι την εναπομένουσα ανθρωπιά. Δεν σας φτάνει που τα σύγχρονα θύματα της αποικιοκρατίας πεθαίνουν στους βομβαρδισμούς, διαμελίζονται σε ναρκοπέδια, πνίγονται στο Αιγαίο, φυλακίζονται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης – κάποιο θα έχεις κι εσύ κοντά στο σπίτι σου, δουλεύουν 20 ώρες τη μέρα σε ειδικές οικονομικές ζώνες στην Κίνα, το Πακιστάν και στη Μανωλάδα;  Ο δομικός σαδισμός της εξουσίας δεν φτάνει και περισσεύει;

Προσοχή, όμως, αυτά τα μονοπάτια είναι επικίνδυνα. Η πείνα του κανίβαλου για θέαμα είναι ύπουλο- το επόμενο λεπτό μετά την εικόνα του νεκρού μωρού, ο κανίβαλος θα ηδονιστεί με την μανία του φασίστα. Ο μηχανισμός του θεάματος αποκρύπτει την αλήθεια, ποντάροντας στην πείνα των καταπιεσμένων ενστίκτων. Είναι ο ίδιος μηχανισμός που κάνει τον προοδευτικό ακτιβιστή να θεωρεί πιο επικίνδυνο τον Μιχαλιολάκο επειδή φωνάζει Sieg heil και τη βρίσκει να ντύνεται πατσαβούρα της Βέρμαχτ, από τον Κοντομηνά, τον Βαρδινογιάννη και τους ομοίους τους, που σκοτώνουν και εξευτελίζουν χιλιάδες κάθε μέρα. Είναι αυτός που βρίσκει υποκατάστατα σε ψεύτικες φανταχτερές επιφάνειες που κρύβουν τη σήψη.

Τελικά, σε όποιον δεν δείχνει να εννοεί ότι οι πνιγμένοι είμαστε εμείς, είτε σοκάρεται είτε όχι με την εικόνα – και ότι η ώρα του έρχεται τώρα στα κοντά (εκτός αν είναι εφοπλιστής ή κάτι παρεμφερές), δεν έχω να πω και πολλά. Καλή σήψη, μόνο και καλό κουράγιο, καθώς η διαδικασία διαρκεί πολύ και αναδίδει πολύ δυσωδία. Καλά να περάσει προασπίζοντας το εθνικό συμφέρον και την εθνική κυριαρχία παρέα με το αφεντικό του, που θα τον αποκεφαλίσει για το καλό της χώρας, πάντα, στην επόμενη γωνία. Εμείς οι υπόλοιποι, οι εθνικοί μειοδότες,  θρηνούμε για τα ταξικά μας αδέρφια. Τα μάτια του πατέρα που έχασε τη γυναίκα του και τα τρία του παιδιά μας σκίζουν την καρδιά, αλλά δεν τα χαρίζουμε σε κανέναν.

Άννα Β.

«Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία αλλά δεν μπορώ να κάνω το ταξίδι σας. Είμαι επισκέπτης. Το κάθε τι που αγγίζω με πονάει πραγματικά κι έπειτα δεν μου ανήκει. Όλο και κάποιος βρίσκεται να πει “δικό μου είναι”. Εγώ δεν έχω τίποτε δικό μου είχαπει κάποτε με υπεροψία. Τώρα καταλαβαίνω πως το τίποτε είναι τίποτε, ότι δεν έχω καν όνομα και πρέπει να γυρεύω ένα κάθε τόσο. Δώστε μου ένα μέρος να κοιτάω. Ξεχάστε με στη θάλασσα. Σας εύχομαι υγεία και ευτυχία».