Μεταφράσαμε και δημοσιεύουμε δύο άρθρα για την κατάσταση στην Τουρκία. Το πρώτο από τους Asia Times, έχει τίτλο «Η Κίνα θα Εξαγοράσει Πάμφθηνα την Τουρκία» και το υπογράφει ο . Το δεύτερο «Τουρκία: ολική κατάρρευση» υπογράφεται από τον γνωστό μαρξιστή οικονομολόγο και blogger Michael Roberts. Και τα δύο άρθρα παρουσιάζουν με μελανά χρώματα την τουρκική οικονομία. Εκτός από τη αντίθετη ταξική τους σκοπιά, διαφοροποιούνται και στο ρόλο που θα παίξει ο κινέζικος ιμπεριαλισμός. Το βέβαιο είναι ότι θα δούμε πολλές εξελίξεις στην Τουρκία και η άνοδος του εθνικισμού στην αποδώ όχθη του Αιγαίου δεν θα ήταν έκπληξη τώρα που η Ελληνική Αστική τάξη ευελπιστώντας ότι έχει κανονίσει τα προς βορρά της ζητήματα («Μακεδονικό» και ΑΟΖ με τη Αλβανία) στρέφεται πλησίστια προς ανατολάς ενάντια σε μια οικονομικά παραπαίουσα πλέον Τουρκία.
Η Κίνα θα Εξαγοράσει Πάμφθηνα την Τουρκία
10 Αυγούστου 2018Όπως και η πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, η σημερινή οικονομική κατάρρευση της Τουρκίας αναμενόταν εδώ και χρόνια. Η βραδύτητα των οργανισμών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας και η νωθρότητα των επιτροπών τραπεζικών πιστώσεων επέτρεψαν στην Τουρκία να την παλέψει ένα ή δύο χρόνια παραπάνω, αλλά η κατάρρευση της τουρκικής λίρας αυτή την εβδομάδα μετά από μια μακρά, σκοτοδινική πτώση δεν εξέπληξε κανέναν.
Ο απρόβλεπτος πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα μπορούσε να αναβάλει την κρίση, αλλά αποφάσισε να κουτουλήσει με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τράμπ για τη σύλληψη Αμερικανού προτεστάντη πάστορα για υποτιθέμενε τρομοκρατική δράση.
Στις 9:20 π.μ., η λίρα της Τουρκίας διαπραγματευόταν στα 6,5:1 με το αμερικανικό δολάριο ή λιγότερο από το ένα τρίτο της αξίας της το 2014. Η οικονομία της Τουρκίας οδεύει προς ακραία επίπεδα πληθωρισμού καθώς εκτινάσσεται η τιμή των εισαγωγών, μέσα σε μια σοβαρή συρρίκνωση της παραγωγής δεδομένου ότι τα κόστη των εισροών παραγωγής αυξάνονται σε απρόσιτα για τις τουρκικές επιχειρήσεις επίπεδα.
Η Τουρκία θα καταλήξει "οικονομική σατραπεία της Κίνας", όπως πρόβλεψα τον περασμένο Νοέμβριο . Ο Πρόεδρος Ερντογάν στην πραγματικότητα έπεσε στο έλεος της Κίνας με μια οριακά συνεκτική ομιλία νωρίτερα σήμερα.
Η οικονομία της Τουρκίας φαίνεται πως θα συρρικνωθεί κατά 10% έως 20% πριν σταματήσει η αιμορραγία, όπως πρόβλεψα στις 12 Ιουνίου . Το υποτιθέμενο οικονομικό θαύμα του Ερντογάν ακολούθησε την παλαιά φόρμουλα των τριτοκοσμικών κλεπτοκρατιών του παρελθόντος, μαζική δηλαδή χορήγηση εγχώριων πιστώσεων, υποστηριζόμενη από έναν τεράστιο ξένο δανεισμό. Οι Τούρκοι αγόρασαν τα ξένα καταναλωτικά αγαθά με τα έσοδα και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας αυξήθηκε στο 6,5% της εθνικής παραγωγής. Βρίσκεται κοντά στο σημείο όπου βρισκόταν το ελληνικό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στις αρχές του 2012, όταν κατέρρευσε η οικονομία της χώρας.
Οι τουρκικές εταιρείες έχουν δανειστεί περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένο νόμισμα και τώρα πρέπει να το αποπληρώσουν σε μια υποτιμημένη τουρκική λίρα. Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους εκδόθηκε όταν η τουρκική λίρα αντιστοιχούσε σε λιγότερο από 2 προς ένα δολάριο. Τώρα αντιστοιχεί σε πάνω από 6 προς ένα δολάριο, οπότε το κόστος της εξυπηρέτησης του χρέους τριπλασιάστηκε για τους Τούρκους δανειολήπτες με κέρδη σε τοπικό νόμισμα.
Ορισμένα από τα δάνεια χρηματοδοτήθηκαν από τουρκικές τράπεζες που δανείζονταν δολάρια ή ευρώ από άλλες τράπεζες στη βραχυπρόθεσμη διατραπεζική αγορά για να τα δανείσουν στους πελάτες τους. Εάν οι τουρκικές τράπεζες δεν μπορούν να μετακυλήσουν στη διατραπεζική τους έκθεση, το τουρκικό τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει. Αυτό δεν θα συμβεί επειδή η ισπανική BBVA κατέχει την μεγαλύτερη τράπεζα της Τουρκίας Garanti.
 |
| Έκθεση της Τουρκίας στη Διατραπεζική Αγορά |
Πρόκειται μόνο για την τιμή της εισόδου, αν κρίνουμε από σχετικά σχόλια στο αγγλόφωνο τηλεοπτικό κανάλι CGTN. Ο κινεζικός τηλεοπτικός σταθμός αναφέρθηκε στον Τούρκο οικονομολόγο Emre Alkin για τον οποίο: «Η σταθερότητα για την τουρκική λίρα θα προέλθει από τη συνεργασία με ισχυρές χώρες όπως η Κίνα. Είναι αδύνατο η Κεντρική Τράπεζα να κάνει κάτι μόνη της, χρειάζονται πόροι. Αν οι πόροι αυτοί μπορούν προέλθουν από την Κίνα, τότε ας προέλθουν από την Κίνα, αλλά το σημαντικό είναι να χρησιμοποιηθούν αυτοί οι πόροι. Είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε τη σοφία, τις ιδέες και τις προτάσεις χωρών όπως η Κίνα».
Η Τουρκία θα πρέπει να πουλήσει μερικά από τα σημαντικότερα περιουσιακά στοιχεία του κράτους. Με την τουρκική λίρα να ανταλλάσσεται στα 6,26:1 με το δολάριο, το σύνολο του δείκτη μετοχών100 της Κωνσταντινούπολης αξίζει μόλις 35 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Εάν οι κινέζοι επενδυτές αγόραζαν όλες τις μετοχές όλων των εταιρειών του χρηματιστηριακού δείκτη, η Τουρκία θα συγκέντρωνε ξένο νόμισμα ικανό μόλις για να καλύψει για επτά μήνες το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Η Τουρκία θα πρέπει να πουλήσει πολλά περισσότερα από τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες για να συγκεντρώσει τα χρήματα που απαιτεί και θα πρέπει επίσης να σφίξει για τα καλά το ζωνάρι.
Ο Altay Atli, ένας Τούρκος οικονομολόγος και πρώην συνεργάτης της Asia Times, δήλωσε στον κινεζικό τηλεοπτικό σταθμό ότι η Τουρκία θα προσφέρει στην Κίνα περισσότερες εταιρικές σχέσεις στους λιμένες της και σε άλλες μεταφορικές υποδομές. Η κρατική ναυτιλιακή εταιρεία της Κίνας, COSCO Pacific, κατέχει ήδη το 65% του τρίτου μεγαλύτερου λιμένα της Τουρκίας. Ο Atli είπε: «Πιστεύω ότι η Τουρκία και η Κίνα θα μπορούσαν επίσης να επεκτείνουν τη συνεργασία τους στα άλλα λιμάνια της Τουρκίας, στη Μεσόγειο Θάλασσα, στο Αιγαίο και στη Μαύρη Θάλασσα. Και μια κρίσιμη κίνηση δεν είναι μόνο να συνδυάσουμε αυτούς τους λιμένες με σιδηροδρομικά έργα και να επεκτείνουμε τις γραμμές, αλλά να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο εφοδιασμού».
Η Κίνα έχει την ευκαιρία να αναλάβει την κινεζοποίηση της Τουρκίας με χαμηλό κόστος. Η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού της Κίνας η Huawei ήδη εργάζεται στο Internet 5G με την Turk Telecom, σε μια συμφωνία που καλύπτει το cloud computing, το Διαδίκτυο των πραγμάτων και - το σημαντικότερο - τη δημόσια ασφάλεια. Η Alibaba, η απάντηση της Κίνας στην Amazon και την Google, επένδυσε φέτος στην πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Trendyol της Τουρκίας.
Ο συνδυασμός ευρυζωνικής κινητής τηλεφωνίας, σιδηροδρομικού και θαλάσσιου εφοδιασμού, ηλεκτρονικού εμπορίου και ηλεκτρονικής πίστωσης θα απορροφήσει την Τουρκία στην ευρύτερη κινεζική οικονομία. Σε σύντομο χρόνο τα εμπορευματοκιβώτια των κινεζικών εξαρτημάτων θα φτάνουν με σιδηρόδρομο στην Ανατολία για να συναρμολογηθούν σε τελικά προϊόντα που θα πωλούνται στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν θα μπορέσει να δείξει τη γροθιά του στην Ουάσινγκτον και να μιλήσει για την τουρκική εθνική υπερηφάνεια, μετατρέποντας τη χώρα του σε σατραπεία της Κίνας.
Τουρκία: ολική κατάρρευση
11 Αυγούστου 2018
Michael Poberts
Η τουρκική λίρα είναι σε πλήρη
κατάρρευση. Έχει χάσει το 40% της αξίας
της έναντι του δολαρίου τους τελευταίους
έξι μήνες και έπεσε σχεδόν 20% την τελευταία
εβδομάδα. Οι γαλοπούλες (ΣτΜ λογοπαίγνιο: στην αγγλική η γαλοπούλα, turkey, γραμμένη με Τ κεφαλαίο, Turkey, γίνεται Τουρκία) επέστρεψαν για
να κουρνιάσουν στην οικονομία της χώρας
και στην ανακόλουθη οικονομική πολιτική
του αυταρχικού (και πρόσφατα επανεκλεγέντος)
ηγέτη της, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
 |
| Τουρκική Λίρα ανά Δολάριο τα τελευταία 5 χρόνια |
Η κρίση πυροδοτήθηκε όταν οι ΗΠΑ δέσμευσαν τα περιουσιακά στοιχεία του Abdulhamit Gul, υπουργού Δικαιοσύνης της Τουρκίας, και του υπουργό Εσωτερικών Suleyman Soylu, εξαιτίας του ρόλου που υποτίθεται ότι έπαιξαν στην κράτηση του Αμερικανού πάστορα Andrew Brunson. Ο κ. Brunson, ο οποίος διηύθυνε μια μικρή εκκλησία στην Τουρκία για δύο δεκαετίες πριν συλληφθεί τον Οκτώβριο του 2016, κατηγορείται για συμμετοχή σε συνωμοσία για την ανατροπή του κ. Ερντογάν. Ο πάστορας χαρακτήρισε τις κατηγορίες «συκοφαντία». Η κράτησή του είναι μόνο μια ανάμεσα στις πολλές διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ που κυμαίνονται από διαφορετικές θέσεις στη Συρία μέχρι την παράδοση αμερικανικών όπλων.
Στη συνέχεια, την Παρασκευή, ο Αμερικανός υπουργός εμπορίου, Wilbur Ross, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα διπλασιάσουν το δασμό στις εισαγωγές τουρκικού χάλυβα στο 50%, επειδή το προηγούμενο επίπεδο των 25% δεν ήταν αρκετό για να μειώσει επαρκώς τις τουρκικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. «Ο διπλασιασμός του τιμολογίου στις εισαγωγές χάλυβα από την Τουρκία θα μειώσει περαιτέρω αυτές τις εισαγωγές τις οποίες το υπουργείο [εμπορίου] θεωρεί απειλητικές για την εθνική ασφάλεια», δήλωσε ο Ross.
Αυτό πυροδότησε την κρίση, αλλά δεν είναι το περίστροφο –η ταχεία επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης– που σημαδεύει τώρα την τουρκική οικονομία στο κεφάλι. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος εναντίον του το 2016, ο Ερντογάν δημιούργησε μια πιστωτική έκρηξη για την τόνωση της οικονομίας, φυλακίζοντας χιλιάδες άτομα και απολύοντας ακόμη περισσότερους από ακαδημαϊκές και κυβερνητικές θέσεις. Επέμεινε να διατηρεί χαμηλά τα επιτόκια και να εμποδίζει κάθε ενέργεια της τουρκικής κεντρικής τράπεζας για την καταπολέμηση του ταχέως αυξανόμενου πληθωρισμού, περιγράφοντας τα επιτόκια ως "τη μάνα και τον πατέρα κάθε κακού".
Η καπιταλιστική οικονομία της Τουρκίας δεν μπόρεσε να χειριστεί κάτι τέτοιο, ακριβώς τη στιγμή που το δολάριο ΗΠΑ ενισχύθηκε όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ άρχισε να αυξάνει τα αμερικανικά επιτόκια. Το πρόβλημα για την Τουρκία, μια χώρα χωρίς ενεργειακούς πόρους που μόνο την ανθρώπινη τεχνογνωσία και τη φθηνή εργασία για να πουλήσει, είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία της χρηματοδότησης της βιομηχανικής ανάπτυξης, των κατασκευών και των ακινήτων προέρχεται από το εξωτερικό: Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επενδυτές. Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις της Τουρκίας δανείζονται σημαντικά σε δολάρια και σε ευρώ.
Η φαινομενικά ταχεία οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων δύο χρόνων βασίστηκε σε πόδια γαλοπούλας (πίστωση και ξένο δανεισμό), ενώ οι εισαγωγές πλημμύρισαν στην οικονομία χωρίς να αντισταθμιστούν από εξαγωγές και η κερδοφορία του τουρκικού κεφαλαίου μειώθηκε απότομα. Η άνοδος του δολαρίου και τα επιτόκια παγκοσμίως έβαλαν τέλος στο πάρτι και εξέθεσαν τον Ερντογάν την πραγματικότητα του παγκόσμιου καπιταλισμού.
 |
| Πληθωρισμός και τρέχουσες συναλλαγές εν σχέσει με την ισοτιμία επί τοις εκατό |
 |
| Εταιρικό Χρέος |
 |
| Προγραμματισμός εξόφλησης δανείων |
Οι ξένοι επενδυτές ανησυχούν τώρα ότι η Τουρκία δεν θα μπορέσει να χρηματοδοτήσει αυτό το πρόγραμμα. Σε σχέση με το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος, τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας μειώθηκαν σε νέα χαμηλά επίπεδα.
 |
| Συναλλαγματικά αποθέματα εν σχέσει με το βραχυπρόθεσμο εξωτερικό χρέος |
Έτσι το κεφάλαιο έχει εγκαταλείψει τη χώρα και η λίρα έχει καταρρεύσει.
Τώρα, οι πρόσθετες ανησυχίες για το παγκόσμιο κεφάλαιο είναι ότι, εάν οι τράπεζες και οι εταιρείες της Τουρκίας αρχίσουν να σταματούν την εξυπηρέτηση του χρέους τους, τότε οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούσαν να υποστούν σημαντικές ζημίες στους ισολογισμούς τους – αυτό που οι αγορές ονομάζουν «μόλυνση», την διασπορά δηλαδή των ζημιών και των στάσεων πληρωμών διεθνώς.
Ορισμένες από τις τράπεζες της Τουρκίας
είναι ξένες και οι μεγαλύτεροι δανειστές
στην Τουρκία είναι η BBVA της Ισπανίας, η
UniCredit της Ιταλίας και η BNP Paribas της Γαλλίας.
Οι τράπεζες της Τουρκίας που εμφανίζονται να έχουν πολλά αποθεματικά και δάνεια προς την Τουρκία είναι ένα μικρό μόνο μέρος των συνολικών δανείων αυτών των ξένων τραπεζών. Αλλά ακόμη και οι «οριακές» απώλειες μπορεί μερικές φορές να είναι ένα σημείο ανατροπής όταν τα κέρδη είναι πενιχρά. Και τα επισφαλή δάνεια στις τράπεζες έχουν ήδη αυξηθεί (το ποσοστό του επισφαλούς χρέους δείχνει η ακόλουθη γραφική παράσταση)
Πώς μπορεί ο Ερντογάν να επιβιώσει από τη συντριβή του νομίσματος; Η καπιταλιστική λύση είναι η αύξηση των επιτοκίων σε αστρονομικό ύψος, ώστε να σταματήσει ο περαιτέρω δανεισμός. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση να μειώσει δραματικά τις κρατικές δαπάνες και να αυξήσει τους φόρους (δηλ. δημοσιονομική λιτότητα) και να χρησιμοποιήσει την «αποταμίευση» για να ενισχύσει τις τράπεζες και να καλύψει τις αποπληρωμές του εξωτερικού χρέους. Η Τουρκία πρέπει επίσης να απευθυνθεί στο ΔΝΤ για δάνειο – σε ελληνικό στυλ. Σύμφωνα με τους κανόνες του ΔΝΤ, θα μπορούσε να δανειστεί μέχρι και 28 δισ. δολάρια για να χρηματοδοτήσει τις μελλοντικές αποπληρωμές του χρέους, αλλά στη συνέχεια να υπαχθεί στις επιταγές λιτότητας του ΔΝΤ. Αυτή η καπιταλιστική λύση σημαίνει μια απόλυτη πτώση στην τουρκική οικονομία, σκληρό πλήγμα για τους πολίτες της και σοβαρή φθορά της υποστήριξης του Ερντογάν στη χώρα.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε να εισάγει ελέγχους κεφαλαίου και να εμποδίσει τα χρήματα που εγκαταλείπουν τη χώρα. Αλλά αυτό θα σήμαινε ότι οι ξένοι δανειστές θα σταματούσαν να δανείζουν, οδηγώντας την οικονομία σε πτώση ούτως ή άλλως. Ή ο Ερντογάν θα μπορούσε να προσπαθήσει να πάρει χρηματοδότηση από τη Ρωσία, την Κίνα ή τη Σαουδική Αραβία (όπως μόλις έκανε το Πακιστάν). Δυστυχώς, έχει κακές σχέσεις με όλες αυτές τις χώρες. Ο Ερντογάν αντιστέκεται σε όλες αυτές τις επιλογές μέχρι στιγμής, λέγοντας στους υποστηρικτές του να «εμπιστεύονται τον Θεό» και αυτόν.
Το μεγαλύτερο ζήτημα είναι η αυξανόμενη κρίση χρέους αναδυόμενων αγορών. Αυτό είπα και το Μάιο μετά τις γενικές εκλογές της Τουρκίας. «Η άνοδος των παγκόσμιων επιτοκίων και ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος που εξαπέλυσε ο Αμερικανός Πρόεδρος Trump πρόκειται να χτυπήσουν τις αποκαλούμενες αναδυόμενες καπιταλιστικές οικονομίες όπως η Τουρκία. Το κόστος του δανεισμού σε ξένο νόμισμα θα αυξηθεί απότομα και οι ξένες επενδύσεις είναι πιθανό να αντιστραφούν ... Η Τουρκία κάθεται τώρα πάνω σε μια κρίση συσσωρευμένου χρέους, μαζί με την Αργεντινή (ήδη στο ΔΝΤ), την Ουκρανία και τη Νότια Αφρική ».
Έτσι, έρχονται πολλά ακόμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου