Το Όχι του Φωτός, το Ναι του Σκότους και η Κάλπη του Σεπτέμβρη

Robert Louis Balfour Stevenson
συγγραφέας του «Η Παράξενη
Υπόθεση του Δρ Τζέκυλ
και του κ. Χάιντ»

Τις μέρες που ακολούθησαν την 5η Ιούλη, αρκετοί ήταν εκείνοι που σε διάφορους τόνους αναφέρθηκαν στην Παράξενη Υπόθεση του Εργατικού ΟΧΙ και του Αριστερού ΝΑΙ. Μιλούσαν τότε για εμβρόντητους ψηφοφόρους, παγωμένους διαδηλωτές, προδομένους αριστερούς. Αυτή η απορία του ταξικού μπλοκ όπως εκφράστηκε στην κάλπη του δημοψηφίσματος, ερμηνεύτηκε εν πολλοίς ως ένα τεχνητό ή καλύτερα, ως εξωτερικό προς αυτό το μπλοκ, αδιέξοδο. Κοντολογίς η κυρίαρχη αφήγηση λέει πως ο λαός καλά το πήγαινε, έβλεπε, από το ύψος του ΟΧΙ  του, στον ορίζοντα ακόμα και την έξοδο από την ΕΕ. Αλλά τα «λάθη» η «αδιέξοδη στρατηγική» ή η «προδοσία» εντέλει του ΣΥΡΙΖΑ είτε ως η αντικειμενικά αναγκαία έκβαση της στρατηγικής του, είτε ως απλή έλλειψη προσωπικού ηθικού αναστήματος, ήταν εκείνα που προέβαλαν το ανυπέρβλητο εμπόδιο του 3ου μνημονίου στο δρόμο της λαϊκής βούλησης. Μπροστά σε αυτό το «φυσικό» εμπόδιο το ρεύμα του ΟΧΙ έμεινε μεν ενεό αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να διαρκέσει παρά μόνο για λίγο. Το πολύ μέχρι τις 20 του Σεπτέμβρη.....

Τον Απρίλη του 1917,  η κατάσταση στην επαναστατημένη Ρωσία ήταν εξαιρετικά περίπλοκη. Υπήρχαν τα Σοβιέτ, ένα σε εμβρυακή μορφή «κράτος τύπου Παρισινής Κομμούνας» παράλληλα με ένα παραπαίον αστικό κράτος κάτω από μία αριστερή κυβέρνηση. Ήταν τότε που οι μάζες και ο Λένιν είδαν μπροστά τους τη διέξοδο της Ρωσικής εκδοχής της διαρκούς επανάστασης, του «Όλη η Εξουσία στα Σοβιέτ». Εκείνη λοιπόν την εποχή ο Λένιν βλέποντας τα Σοβιέτ να δίνουν χώρο και εξουσίες στην αστική τάξη μέσω της λεγόμενης «προσωρινής κυβέρνησης» του Κερένσκυ αναρωτιέται σε τι οφείλεται η ενδοτικότητα των Σοβιέτ:
«Μήπως επειδή οι Τσχείτζε, Τσερετέλι, Στεκλόφ και Σία κάνουν «λάθος»; Ανοησίες. Έτσι μπορεί να σκέπτεται ένας Φιλισταίος, όχι όμως ένας μαρξιστής. Η αιτία είναι η ανεπαρκής συνειδητότητα και οργάνωση των προλεταρίων και των αγροτών. Το «λάθος» των προαναφερόμενων αρχηγών βρίσκεται στη μικροαστική τους θέση, στο ότι συσκοτίζουν τη συνείδηση των εργατών, αντί να τη φωτίζουν, σπέρνουν μικροαστικές αυταπάτες, αντί να τις διαλύουν,δυναμώνουν την επιρροή της αστικής τάξης στις μάζες, αντί να λυτρώνουν τις μάζες από την επιρροή αυτή.»[η έντονη γραφή δική μου]

Εκατό χρόνια μετά στην Ελλάδα του 2015 κάποιοι αναρωτιόνται ακόμα αν φταίει απλώς τακτική ή έστω η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ.  Χωρίς να τους περνάει από το μυαλό ότι οι ρεφορμιστές κάνουν απλώς τη δουλειά τους και ότι οι μάζες μαθαίνουν από την πείρα τους. Η οριστική ήττα του ΟΧΙ την επαύριο του δημοψηφίσματος δεν ήταν παρά τα δίδακτρα που απαίτησε η ιστορία από την ελληνική εργατική τάξη για το πρώτο μάθημα της πανηγυρικής διάψευσης των κοινοβουλευτικών της αυταπατών. Ό,τι κι αν τσαμπουνάει ο Λαφαζάνης, το ΟΧΙ είχε  ηττηθεί πολύ πριν το εκλογικό αποτέλεσμα της 20ης Σεπτέμβρη καταγράψει τη νίλα του. Και άρα το σύνθημα «ΟΧΙ μέχρι τέλους»  ήταν παντελώς άσχετο με την πολιτική κατάσταση της εκλογικής περιόδου. Η εργατική τάξη της 5ης Ιούλη έχει και πάλι κατακερματιστεί. Η αστάθεια όμως της πολιτικής κατάστασης που τροφοδοτείται από τη Μεγάλη Καπιταλιστική Κρίση θα φέρει νέους εργατικούς αγώνες. Σε αυτούς τους αγώνες η εργατική τάξη μπορεί να χρησιμοποιήσει τη σοφία που απέκτησε με τίμημα το 3ο Μνημόνιο. Και εναπόκειται στο φορέα αυτής της συλλογικής μνήμης, στην επαναστατική αριστερά, να προτάξει τον αντικοινοβουλευτισμό της απέναντι στην ανάθεση και στον κοινοβουλευτικό κρετινισμό, την ουτοπία της εργατικής υπόθεσης απέναντι στο «ρεαλισμό» της υποταγής στην υπάρχουσα τάξη πραγμάτων, τα μνημόνια, τον κοινωνικό κανιβαλισμό.